اغلاط واختلافات ایقان

اغلاط واختلافات ایقان

در مورد اغلاط و اختلافات ایقان محقق گرانمایه محیط طباطبائی می فرمایند:
۱- شیخ عبدالسلام آخوند زاده در رساله ی مدافعه و مطالعه خود نه بر مبنای اساسی استدلال ایشان را هدف انتقاد منطقی و کلامی قرار داده ولی به نقاط ایراد لفظی و معنوی از عبارات ایقان نظری نیفکنده است و به میرزا ابوالفضل و خطیب حلبی مجال آن را داده است که یکی از تغافل شیخ بر خود ببالد و دیگری با نقل صد و پنجاه و اندی غلط ادبی گوش مدعی را بمالد.
۲-آقای محمد رضای افضل که ایقان چاپ،و اصلاح شده ۱۳۱۸ قاهره را مورد مطالعه قرار داده هشتاد و چهار خطای آن را در کتاب مطبوع «فلتات و خطئات» بر شمرده است.
۳-آقای ابوتراب هدائی در چاپ سوم از کتاب «این دین نیست» چهارصد و پنجاه مورد تفاوت یا تصحیح میان یک نسخه ی خطی از کتاب ایقان که در دست داشته با نسخه چاپ اول سر بی قاهره یافته و در برابر هم در جدولی نهاده است. علاوه بر آن در ضمن نقل ده آیه از قرآن کریم تصرفاتی یافته و نوشته است.
۴-عده ای از جوانان فاضل پژوهشگر در تهران از مقابله ی دقیق چاپ اول ایقان با پنج چاپ دیگر جدولی فراهم آورده اند که ۴۸۴ مورد اختلاف را در آن جدول قید کرده اند.
۵-خطیب فاضل آقای حاجی شیخ محمود حلبی علاوه بر نقل جدول اختلافات مزبور، صد و پنجاه و چهار غلط ادبی از متن ایقان بیرون آورده و در کتاب «پژوهش جامع در باره ی ایقان» تألیف خود به تفصیل یاد کرده است. شاید دیگری در ضمن مراجعه تازه ای به موارد دیگری هم بر بخورد. چنان که یکی از دوستان فاضل نویسنده در ضمن مراجعه به آخرین صفحه از چاپ اول وقتی نظری بر عبارت عربی (المنزول من الباء و الهاء» افتاد که در همه ی نسخ خطی و چاپی به همین صورت وارد است بر ذکر کلمه «منزول» به جای «نازل» اعتراضی داشت که در جدول اغلاط ادبی خطیب حلبی هم ذکر شده بود. ولی حذف حرف «الف» از آخر عبارت «الباء و والهاء» را قابل توجیه و تعلیل نمی دانست و می گفت در پایان غالب نسخه های خطی و چاپی ایقان و در کنار آن از دو حرف ب و هـ صورت رقمی امضای میرزا حسینعلی با اعداد ۱۵۲ به چشم می رسد و وجود عدد «۱» در آخر امضا به یادآورنده ی حذف بی جهت «الف» دنباله ی ب و هـ متن کتاب است.
(آسیب شناسی کتب تاریخی بهائیت و انتساب های نادرست ،محمد محیط طباطبائی؛ صفحات ۵۶۲-۵۶۶
برگرفته از: ماهنامه گوهر، سال چهارم، شماره ۷؛ مهرماه ۲۵۳۵، شماره مسلسل ۴۳)