[adyanuniv]

51. مدتى پیش در کلاس اندیشه اسلامى استاد بحثى را در مورد رابطه ایمان با معرفت بیان نمود و روى تخته در این مورد چنین نوشت: « مسیحیت(صفاى باطنى) و اسلام(علم اجمالى)». جاى بحث بود که چرا حرفى از یهودیت در این بین گفته نشد و این بحث توسط یکى از داشجویان( آن هم دوبار) مطرح شد و استاد که از روحانیون هم هستند هر دو بار با تعویض بحث از توضیح در این مورد خود دارى کردند. براستى چرا ما در مورد ادیان دیگر خصوصا یهودیت کم مى دانیم و این طور که از ظاهر امر پیداست باید کم بدانیم؟ چرا به قول بزرگى اگر براى خرید کتاب مقدس( یا بهتر است عرض کنم کتاب کتاب مقدس) به خیابان انقلاب مى رویم نباید انتظار داشته باشیم این کتاب را در ویترین کتابفروشیها ببینیم باید از فروشنده با صدایى کمتر از حد معمول طلب کنیم و ایشان پس از اطمینان از عدم وجود یک هویت جعلى کتاب را به ما بدهند؟

۱ اساساً خود این تعبیر «مسحیت (صفاى باطنى) و اسلام (علم اجمالى)» جاى نقد دارد. اوّلاً اینکه مسیحیّت بیشتر به امور باطنى دین مسیحیّت تأکید دارد و از عقل و استدلال گریزان است به معنى بها دادن به باطن نیست. دین مسیحیّت یک دین به شدّت غیر عقلانى و پر از تعابیر متناقض است لذا اگر مسیحیان بخواهند به جنبه هاى عقلانى دین خود تکیه کنند بطلان دینشان آشکار مى شود از اینرو باطن گرایى آنها به خاطر بها دادن به قلب و صفاى دل نیست بلکه براى فرار از غیر عقلانى بودن دینشان است.

ثانیاً هیچ دینى، عرفانى به پویایى و عمق عرفان اسلامى ندارد. در کدام دین عارفانى به عظمت عرفاى اسلامى وجود داشته و دارند و در کدام دین کتابهایى چون فتوحات مکّیّه و فصوص الحکم و مصباح الانس و تمهید القواعد و نفهات‏

الهیّه و مفتاح الغیب وجود دارد و کدام دین ادبیات عرفانى چون ادبیات عرفانى مسلمین دارد. امثال حافظ و مولوى و سنائى و نظامى کجاى عالم وجود دارند. بالاتر از همه ى اینها کدام دین، کتابى چون صحیفه ى سجّادیّه و مفاتیح الجنان و دهها کتاب دعاى دیگر دارد که همه اش راز دل گفتن با خدا و انس گرفتن با ملکوت عالم است. ثالثاً این تعبیر «اسلام (علم اجمالى)» یعنى چه؟ شاید مقصود این باشد که تصویر ارائه شده از خدا در اسلام یک تصویر اجمالى است. اگر مراد این باشد بسى جاى تأسّف است چون هیچ دینى به اندازه ى اسلام تصویرى روشن و قابل دفاع از اسلام ارائه نداده است. در کدام دین مباحث خدا شناسى تا این اندازه گسترده است که در اسلام است.

و در کدام کتاب آسمانى درباره ى خدا اینهمه مطلب است که در قرآن وجود دارد.

۲ اینکه چرا استاد شما از یهودیّت سخن نگفته باید از خودش بپرسید. امّا اینکه چرا شما از دیگر ادیان کم مى دانید باید از خودتان بپرسید. شاید براى این است که شما هم مثل بسیارى از افراد جامعه منتظرید تا دیگران به شما اطلاعات برسانند.

مطالعه ى منابع زیر به شما عزیز بزرگوار کمک خواهد نمود تا به اطلاعات کافى دست پیدا کنید.

تاریخ ادیان، على اصغر حکمت

تاریخ جامع ادیان، جان بى ناس، ترجمه على اصغر حکمت

آشنایى با ادیان بزرگ، حسین توفیقى

۳ البته کسب اطلاعات در مورد یهودیّت مقدارى سختتر از ادیانى چون مسیحیّت است. چون اوّلاً تعداد یهودیان بسیار اندک بوده کمتر از بیست میلیون نفرند لذا نویسندگان چندانى هم ندارند تا دینشان را معرّفى نماید. ثانیاً یهودیان، به شدّت قوم نژادپرستى بوده دیگران را به دین خودشان به سختى راه مى دهند. لذا در اعصار گذشته تبلیغ براى جذب مردم به دین خود نداشته اند. امروزه نیز تنها تعدادى از یهودیان اقدام به تبلیغ دینشان کرده اند.

یهودیان امروزه بیشتر ایده ى صهیونیزم را تبلیغ مى کنند لذا امروزه تعداد قابل توجّهى از مسیحیان، مسیحیان صهیونیست هستند یعنى مسیحیان طرفدار حکومت یهود در فلسطین. اینگونه مسیحیان صهیونیست در بسیارى از کشورها و بخصوص در ایالات متّحده آمریکا نفوذ بسیار بالایى در ارکان سیاسى و اقتقادى دارند.

۴ امّا این انتظار که کتاب دینى ادیان انحرافى در کوى و برزن به فروش برسد، انتظار چندان درستى نیست. همه ى مردم طلبه و دانشجوى الهیّات و داراى قدرت تحلیل نیستند که بتوانند به راحتى نادرستى مطالب این کتابها را متوجّه شوند لذا خیلى از افراد جامعه ممکن است با خواندن این گونه کتابها گمراه شوند. اینکه بگوییم چرا این کتابها در ویترین کتاب فروشیها نیست مثل این است که بپرسیم چرا داروخانه ها داروهایى چون مورفین یا الکل سفید را بدون نسخه ى مخصوص و تأیید شده از سوى مراکز خاصّ به کسى نمى دهند.

روشن است که نباید این داروها را در دسترس افراد عادى جامعه قرار داد. باید کسانى از آن استفاده کنند که واقعاً لازم دارند. این گونه کتابها را هم نباید به هر کسى فروخت عقل و دین حکم مى کند که اینگونه کتابها فقط در اختیار کسانى‏قرار گیرند که قدرت تحلیل درست داشته باشند.

 

 

[نویسنده]

نوشته ها