بررسي روايات و آراي بزرگان شيعه و اهل سنت در باره شفاعت

چکیده :

مسئله شفاعت از جمله مباحث مهم در تعالیم اسلامی است، به گونه‌ای که چندین آیه از قرآن به آن اختصاص یافته است و نیز در احادیث اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارد تا جایی که این روایات در بسیاری از کتاب‌های معتبر شیعه و اهل سنت وارد شده و هر کدام حق شفاعت را به گروهی، فردی یا قومی داده‌اند. نگارنده در این پژوهش بر آن است تا روایات مشترک و مختص شیعه و اهل سنت را در زمینه شفاعت ذکر کرده تا فردی که خواهان شفاعت است بتواند شرایط آن را اکتساب و مشمول شفاعت واقع شود. هم‌چنین در این تحقیق نظرات بزرگان اهل سنّت وشیعه در بحث شفاعت بیان شده است.

پیامبر گرامی اسلام( در محاسن برقی آمده است: أبی، عن القاسم بن محمد، عن علی بن أبی همزه قال: «قال الصادق(: ما احد من الاولین و الاخرین الا و هو یحتاج الی شفاعه محمد( یوم القیامه؛ امام صادق( فرمود: از اولین و آخرین، کسی نیست که در روز قیامت محتاج به شفاعت محمد( نباشد» (برقی، 1371ق، ج1، ص184 و مجلسی، پیشین، ص42). 5 ـ مؤمنان در کتاب «تأویل الآیات الظاهره» آمده است: «عن ابان ابن تغلب قال سمعت أبا عبدالله( یقول: «ان المؤمن یشفع یوم القیامه لاهل بیته فیشفع فیهم حتی یبقی خادمه فیقول ـ فیرفع سبابیه ـ یارب خوید می‌کان یقینی الحر و البرد فیشفع فیه؛ ابان بن تغلب از امام صادق نقل کرده که: مؤمن در روز قیامت برای خانوادة خود شفاعت می‌کند تا این‌که خدمتگزار او باقی می‌ماند، پس در حالی که دو انگشت سبابه خود را بلند کرده می‌گوید پروردگارا خادمم را که مرا از گرما و سرما حفظ می‌کرد شفاعت کن، پس شفاعت او دربارة خادمش پذیرفته شد» (حسینی استرآبادی، 1409ق، ج1، ص387 و مجلسی، پیشین، ص61). در خصال صدوق آمده که امام حسن مجتبی( فرمود: ‌«إن النبی( قال فی جواب نفر من الیهود سألوه عن مسائل و اما شفاعتی ففی اصحاب الکبائر ما خلا اهل الشرک و الظلم؛ پیامبر( در جواب فردی یهودی که از برخی مسائل سؤال کرده بود، فرمود: شفاعت من برای کسانی است که مرتکب گناهان بزرگ شده باشند جز شرک به خدا و ستمگری» (صدوق، 1403ق، ص355).