بررسي نظريه ابن تيميه در انكار شاگردي ابن عباس نزد امام علي و نقد آن با تكيه بر منابع اهل سنت

چکیده:
مرجعیّت علمی امام علی (ع)، ازجمله مسائل مطرح در جامعۀ اسلامی پس از رسول خدا (ص) بوده است، به‌گونه‌ای که از دیرباز، اذهان بسیاری از محّدثان، مفسّران، متکلّمان، فقیهان و تاریخ‌نگاران را به خود معطوف نموده است. برجستگی علم امام علی (ع) تا به‌اندازه‌ای بوده که بزرگانی از صحابه هم چون ابن عبّاس – که خود، مشهور به «حبرالأمّۀ»، «بحر»، «ترجمان القرآن»، «رئیس المفسّرین» و «فقیه العصر» است – از تربیت‌یافتگان آن حضرت بوده و به شاگردی خویش، افتخار کرده‌اند. ابن تیمیّه، رابطۀ شاگردی و استادی را میان ابن عبّاس و امام علی (ع) انکار می‌کند. این در حالی است که بنا به اعتراف منابع أهل سنّت، ابن عبّاس همواره تصریح کرده که سرچشمۀ دانش وی در تفسیر، امام علی (ع) بوده و آن حضرت را برترین استاد خویش پس از رسول خدا (ص) معرّفی کرده است. ابن تیمیّه، در رویارویی با أهل بیت (ع)، با اهدافی هم چون مرجعیّت زدایی از ایشان و مرجعیّت سازی برای دیگران، همواره روش تکذیب، تضعیف و توجیه در پیش‌گرفته، بسیاری از حقایق مسلّم روایی و تاریخی را نادیده گرفته است. دیدگاه وی در انکار شاگردی ابن عبّاس نزد امام علی (ع)، به دلیل تعارض با این حقایق، پذیرفتنی نبوده و قابل نقد می‌باشد…