یشتها
یشتها سرودهایی هستند که در آنها ستایش ایزدان قدیم ایرانی مطرح شده است. یشتها از نظر قدمت، سبک و مطالب یکسان نیستند؛ همچنین نام برخی از آنها با مضمونشان مطابقت ندارد. هر یشت به بخشهایی به نام «کرده» تقسیم میشود؛ بیت اول و عموماً بیت آخر ِهر کرده با توصیف ایزد و عبارتی مبتنی بر پرستش او آغاز میشود، به صورتی که اوصاف اصلی ایزد مورد پرستش در آن نمایان است. در یشتها داستانهای اسطورهای بیشتر به صورت اشارهاند، اگرچه در روایتهای زند و پازند آنها کاملتر و مفصلتر مطرح شدهاند. رخدادهایی که در یشتها بیان میشود به دو گونهاند: در برخی ایزدان نقش اساسی دارند؛ مانند جدال تیشتر با اَپُوش (بازدارندۀ آب) در تیشتر یشت. در برخی دیگر نقش اساسی بر عهدۀ اشخاصی غیر از خدایان است. همچنین در بیشتر آنها رخدادهایی بیان میشود که در اثر امتزاج عقاید مزدیسنایی با اعتقادات قدیم ایرانی است.