فاجعه‌ی بروئیا
بنا بر منابع رومی و ایرانی، انوشیروان مخالفین خود و هرکس که از وی اطاعت نمی کرد، را مورد قتل و غارت و تجاوز و شکنجه قرار می داد.[۱] پیمان شکنی های ناجوانمردانه ی انوشیروان و تازش وی به سرزمین های رومی [۲] که با جنایات هولناکی همراه بود نیز بر هیچ کس پوشیده نیست. پروکوپیوس متوفای ۵۵۶ میلادی، تاریخنگار رومی (که هم عصر انوشیروان بود) می گوید که پس از تجاوز ساسانیان به خاک روم و غارت شهر هیراپولیس (Hierapolis)، مگاس (Megas) اسقف شهر بروئیا (بروئی Berrhoea / Beroea ) بابت پیمان شکنی و ویرانگری به انوشیروان اعتراض کرد. وی با التماس از خسرو انوشیروان درخواست نمود تا بیش از این به مردم آسیبی نرساند. انوشیروان نیز تقاضاى وى را پذیرفت و قبول کرد که در مقابل دریافت باج، خاک روم را ترک کند. پس از این تعهد، انوشیروان به شهر بروئیا رسید و متوجه شد که مردم شهر، توان دفاع از خود را ندارند. پس در اقدامی عجیب دو برابر باجی که از هیراپولیس به زور ستاند، را از مردم شهر طلب کرد! مردم نتوانستند این مبلغ بسیار سنگین را فراهم کنند. لذا شبانه از ترس اینکه مبادا همانند دیگر سرزمین ها به دست انوشیروان قتل عام شوند به یک قلعه در حوالی شهر فرار کردند. وقتی انوشیروان متوجه شد که مردم از شهر فرار کرده اند، دستور داد تا شهر را به آتش کشیدند. دستور انوشیروان اجرا شد و بیشتر قسمت های شهر با خاک یکسان شد. سپس انوشیروان دستور داد تا به آن قلعه ای که مردم بی دفاع در آن پناه گرفتند، حمله کنند. اما اندک سربازان باقی مانده از قلعه دفاع کردند. پس از اینکه قلعه چند روزی توسط ساسانیان محاصره شده بود، انوشیروان پذیرفت که همان مقدار از دارایی های مردم را به عنوان باج غارت کند، و سپس بروئیا را ترک کرد.[۳] در حالیکه این شهر آباد و زیبا به تلّی از ویرانه و خاکستر تبدیل شده بود…
پی‌نوشت :
[۱]. نگاه کنید به مقاله « منطق انوشیروان در مواجهه با دگراندیشان و منتقدین » [۲]. نگاه کنید به مقاله « پیمان شکنی های متعدّد انوشیروان در تازش به روم » [۳]. پرو کوپیوس، جنگهاى ایران و روم، ترجمه: محمد سعیدى، انتشارات علمى و فرهنگى، تهران، چاپ چهارم ۱۳۸۲، ص ۱۳۶- ۱۳۹
