متنی مقدس به نام وندیداد
وندیداد، یکی از پنج نسک (کتابِ) اوستای امروزی است که از عصرِ پیش از اسلام، به صورت کامل به نسلهای بعدی تا امروزه رسیده است. [۱] که همین امر نشانگر ارزش فوقالعاده این کتاب بود. این کتاب به صورتِ گفتگوی دوطرفه میان اهورامزدا و زرتشت ثبت گردیده، بدین صورت که «زرتشت پرسید… اهورامزدا پاسخ داد…»، لیکن امروزه کسانی تلاش میکنند تا در اعتبار چندین هزار ساله این کتاب، خدشه وارد کنند، چه اینکه برخی تعالیم آن، به زعم باستانگرایان، نامعقول، شرمآور و غیرقابل توجیه است. در همین راستا، بر آن شدیم تا دیدگاه موبد اردشیر خورشیدیان (رییس انجمن موبدان تهران) در این باره را جویا شویم.
ایشان درکتاب «پرسش به پاسخهای دینی زرتشتیان» درباره وندیداد گفتند: «اصولاً اوستا به مجموعه پنج بخش کتابی گفته میشود که از دید زرتشتیان آنقدر سپنته (مقدس) و گرامی بوده که حاضر شدند تا پای جان در پستوها و نهان خانهها نگاه داشته و از دست برد و سوزانیده شدن توسط نیروهای دشمن، حفظ کنند». [۲] ایشان در ادامه از پنج نسکِ مقدس اوستا چنین نام میبرند: نخست: کتاب یسنا، دوم: کتاب یشتها، سوم: کتاب ویسپَرَد، چهارم: کتاب وندیداد، پنجم: کتاب خرده اوستا. [۳]
روشن است که ایشان برای وندیداد، از واژه سپنته استفاده کردند و در توضیح این واژه میگویند: «سپنته یعنی سپید و عاری از هرگونه آلودگی». [۴] و همچنین برای کتاب وندیداد از واژه مقدس استفاده کردند، و سپس در توضیح، قداستِ وندیداد برای زرتشتیان را به «قداستِ کعبه برای مسلمانان» تشبیه میکنند. [۵]
پینوشت:
[۱]. ابراهیم پورداود، گاتها کهنترین بخش اوستا، انتشارات اساطیر، تهران، ۱۳۷۸. صفحه ۷۵؛ سرپرسی سایکس، تاریخ ایران، ترجمه سید محمد تقی فخر داعی گیلانی، انتشارات افسون، تهران، ۱۳۸۰. جلد ۱ صفحه ۱۳۸؛ حسن پیرنیا، تاریخ ایران باستان، ناشر: دنیای کتاب، تهران، ۱۳۷۵، جلد ۴ صفحه ۲۸۸۵ [۲]. اردشیر خورشیدیان، پاسخ به پرسشهای دینی زرتشتیان، تهران: مؤسسه فرهنگی انتشارات فروهر،۱۳۸۷. ص ۳۷ [۳]. اردشیر خورشیدیان، همان، ص ۳۸ [۴]. اردشیر خورشیدیان، همان، ص ۳۲ [۵]. اردشیر خورشیدیان، همان، ص ۳۱