[adyanuniv]

اگر مقصود از مظلوميت علي(ع) محبت و دوستي نسبت به ايشان باشد، اكثريت قريب به اتفاق اهل سنت، محب و دوستدار ايشانند علماي اهل سنت و اهل تشيع در كتب معتبره خود روايات بسيار زيادي در لزوم محبت علي(عليه السلام) نقل مي كنند مانند: «محبت علي نشانه ايمان و بغض علي نشانه كفر و نفاق است» و يا «كسي كه محبت علي را نداشته باشد هرگز بوي بهشت را هم استشمام نخواهد كرد (جهنمي خواهد بود)». و «خدايا دوست بدار هر كس كه علي را دوست مي دارد و دشمن بدار هر كس او را دشمن مي دارد» و… (موسوعه الامام علي بن ابيطالب، دارالحديث، كه به نقل از كتب معتبر و متعدد شيعه و سني احاديث را گردآوري كرده است).

بر همين اساس امام شافعي كه يكي از چهار امام مذاهب چهارگانه اهل سنت است، اين ابيات را سروده است: «علي حبه جنه، قسيم النار والجنه؛ محبت علي سپري است در برابر آتش جهنم، او تقسيم كننده بهشت و جهنم است».

البته بعضي فرق سني مثل خوارج و ناصبيه، با اميرالمؤمنين دشمن هستند. مثلا «ازارقه» كه فرقه اي از خوارج است، اميرالمؤمنين(ع) را كافر مي داند (توضيح الملل، مترجم: سيد محمدرضا جلالي ناييني، ج 1، انتشارات اقبال، ص 152).

اما اگر مراد از مظلوميت اين باشد كه حق خلافت شايسته انسان بود و از ايشان گرفته شد، بايد گفت چنين معنايي را اهل سنت معتقد نيستند زيرا اصلي ترين اختلاف ميان اهل تسنن و تشيع بر سر امامت است و اهل تسنن به اين قائلند كه نصي از جانب پيامبر وارد نشده و الا به دست ما مي رسيد. مثلا به نظر «اشعريه» كه فرقه اي سني است، امامت ثابت مي شود به اتفاق و اختيار، نه به نص و تعيين شرع، زيرا اگر نصي بود پنهان نمي ماند (توضيح الملل، ص 130).

البته قابل ذكر است كه برخي گروه هاي انگشت شمار سني مثل «نظاميه» در اعتقاد به امامت به شيعه بسيار نزديك اند. در كتاب «توضيح الملل، ص 81» در اين باره آمده است: «امامت ثابت نمي شود مگر به نص و تعيين فرمودن پيامبر(صلي الله عليه و آله) و پيامبر نص فرمود امامت را بر علي – رضي الله عنه – در چند جا، و اين معنا را طاهر فرموده به طريقي كه مردم را اشتباه نماند مگر آن كه فاروق (=عمر) – رضي الله عنا – آن را پوشيده داشت».

در مورد گروه هايي مثل «نظاميه» مي توان گفت كه اعتقاد داشته اند حق خلافت علي(عليه السلام) غصب شده است و از اين حيث به مظلوميت علي(عليه السلام ) واقف و معترفند ولي با اين حال تفكر حاكم بر اعتقادات اهل سنت چنين نيست، لذا از اين جهت (غصب حق خلافت) علي(عليه السلام) را مظلوم نمي دانند.

در كتب روايي اهل سنت نيز مي توان رواياتي را يافت كه در آن به مظلوميت علي(عليه السلام) اشاره شده است. مثلا در كتاب روايي «بحر المناقب، ص 99» در حديثي نبوي خطاب به علي(عليه السلام) آمده است: «… بعد از من (= سول خدا(صلي الله عليه و آله« 30 سال زنده هستي و در اين مدت بندگي خدا را مي كني و بر ظلم قريش صبر مي كني… اي علي! بعد از من حق تو غصب مي شود ولي از تو مي خواهم بر اذيت هاي امت براي خدا و به خاطر من صبر كني…» (اميرالمؤمنين، سيد حسن ابطحي، ص 104 – 105).

[نویسنده]

نوشته ها