تهمت به اهل بدعت
در یکی از سایت‌های مخالف آمده بود که شیعه مذهبی است که دروغ و تهمت را تایید می‌کند،این سایت برای گفته خود دلیلی از احادیث شیعه آورده که: « قَالَ رَسُولُ اللَّهِ إِذَا رَأَیْتُمْ أَهْلَ الرَّیْبِ وَ الْبِدَعِ مِنْ بَعْدِی فَأَظْهِرُوا الْبَرَاءَةَ مِنْهُمْ وَ أَکْثِرُوا مِنْ سَبِّهِمْ وَ الْقَوْلَ فِیهِمْ وَ الْوَقِیعَةَ وَ بَاهِتُوهُمْ کَیْلَا یَطْمَعُوا فِی الْفَسَادِ فِی الْإِسْلَامِ وَ یَحْذَرَهُمُ النَّاسُ وَ لَا یَتَعَلَّمُوا مِنْ بِدَعِهِمْ یَکْتُبِ اللَّهُ لَکُمْ بِذَلِکَ الْحَسَنَاتِ وَ یَرْفَعْ لَکُمْ بِهِ الدَّرَجَاتِ فِی الْآخِرَةِ[1] هر گاه پس از من اهل ریب و بدعت را دیدید از آنها بیزارى جوئید و بسیار آن ها را سب کنید و در باره آنها بد گوئید و طعن بزنید و آنها را مبهوت و وامانده سازید تا به فساد در اسلام طمع نکنند و مردم از آنها بر حذر شوند و از بدعتهاى آنها نیاموزند تا خدا براى شما در برابر این کار حسنات نویسد و درجات آخرت را براى شما بالا برد.
پاسخ به این سوال را با ذکر چند نکته بیان می‌کنیم.
نکته اول: این حدیث درباره اهل بدعت است، اهل بدعتی که در کتب فریقین از بدترین افراد معرفی شده‌اند: « أهْلُ البِدَعِ شَرُّ الخَلْقِ والخَلِيقَةِ[2] اهل بدعت بدترین مخلوقات و موجودات هستند.
نکته دوم: در روایت می‌فرماید: « و بسیار آن ها را سب کنید» واژه سب در لغت به معنای”شتم” استعمال شده است «الشَّتْمُ: السب، بأن تصف الشيء بما هو إزراء و نقص[3] شتم همان سب است و آن توصیف شیء است به چیزی که موجب نقص، عیب گرفتن، توبیخ و سرزنش است.» پس “سب” به معنای فحاشی و الفاظ رکیک نیست. (چرا که شان معصومین بالاتر از این است که امر به الفاظ رکیک و زشت کنند)
نکته سوم: در حدیث می‌فرماید: « و آنها را مبهوت و وامانده سازید». در قرآن هم نمونه مبهوت کردن مخالفین وجود دارد، وقتی نمرود ادعای خدایی کرد حضرت ابراهیم به او فرمود: « قالَ إِبْراهيمُ فَإِنَّ اللَّهَ يَأْتي بِالشَّمْسِ مِنَ الْمَشْرِقِ فَأْتِ بِها مِنَ الْمَغْرِبِ فَبُهِتَ الَّذي كَفَرَ [بقره/258] خداوند، خورشيد را از افق مشرق مىآورد؛ (اگر راست مىگويى كه حاكم بر جهان هستى تويى،) خورشيد را از مغرب بياور!» (در اينجا) آن مرد كافر، مبهوت و وامانده شد». همانطور که می‌بینید قرآن درباره استدلال حضرت ابراهیم می‌فرماید:« این استدلال طوری بود که نمرود در مقابل این استدلال مبهوت ماند».
نکته چهارم: دقت شود همانطور که در حدیث ذکر شده علت این برخوردهای تند با اهل بدعت این است که: « به فساد در اسلام طمع نکنند و مردم از آنها بر حذر شوند»
نکته پنجم: نظر آيت الله خويي درباره حدیث این است که: «هرچند دروغ حـرام است ولی گاه «مصلحـت» اقتضـا می‌کند که به آنها «تهمـت» زده شـود و بـرای مفتضـح شدنشان، کارهای زشتی که نکرده‌اند، به آنها نسبت داده شود، تا مردم متدیّن عوام، از آنها فاصله بگیرند و تحت تاثیر آنان واقع نشوند!! و البته تمام این‌ها در صورتی است که منجر به مفسده یا فتنه‌ای نشود و الا حرام است حتی نسبت به معایبی که درشان موجود است.[4]
منابع:
[1] شیخ کلینی، اصول الکافی، چاپ الإسلامیة، ج2، ص: 375 [2]سیوطی،الفتح الكبير في ضم الزيادة إلى الجامع الصغير ج 1 ص 436، دار النشر : دار الفكر – بيروت / لبنان – 1423هـ – 2003م ، الطبعة : الأولى ، تحقيق : يوسف النبهاني [3] طريحى،مجمع البحرين،ج 6 ص 98،ناشر: مرتضوي،مكان چاپ: تهران،سال چاپ: 1375 [4]آیت الله خوئی،مصباح الفقاهة من المعاملات ج 1 ص 458،ناشر:انصاريان،مکان چاپ: قم، تاريخ چاپ:1417 ق
