تحرکات وهابي ها در کرانه هاي ايراني خليج فارس در دوره قاجار

چکیده:  

محمد بن عبدالوهاب ديدگاه جديدي در مذهب سني به نام وهابيت ايجاد كرد. وي با محمد بن سعود و بعد از وي با پسرش عبدالعزيز متحد شد و اعراب نجد، عتوبيه و خليج فارس را به وهابيت دعوت کرد. همزمان با آغاز قرن نوزدهم ميلادي وهابي ها در سال 1207ق/1793م. با تصرف احسا به خليج فارس رسيدند. در سال1217ق/1802م. قبيله قواسم به وهابيت گراييد. در اين زمان اغلب بنادر و سواحل خليج فارس تحت نفوذ جواسم بود. آقا محمدخان بعد از تاجگذاري توجهي به امنيت سواحل خليج فارس نكرد. اين روند بي توجهي ايران به كرانه هاي ايراني در دوره پادشاهان بعدي قاجار همچنان ادامه داشت. وهابيون هر لحظه فرصتي بدست مي آوردند به سواحل ايران مي تاختند و با حكام محلي كرانه هاي ايراني عليه حكومت مركزي متحد مي شدند و به ناامني و اغتشاش در آن نواحي دامن مي زدند، تا اينكه در سال 1284ق/1867م. بندر عباس از دست سلطان عمان خارج شد و در سال 1303ق./1885م. ايران با خريد دو فروند کشتي جنگي، اقداماتي براي تامين امنيت خليج فارس و مبارزه با وهابيون آغاز کرد. در سال 1305ق/ 1887م. با تصرف بندر لنگه توسط ايران وهابيون پايگاه خود را در سواحل ايران از دست دادند.