از احاديث صحيح قطعى و مشهور
از جمله احادیثی که فضیلت امام علی علیه السلام را ثابت می کند, حديث «سدّ الأبواب» است,این حدیث علاوه بر کتب شیعیان در کتب معروف اهل سنت هم وارد شده است
قبل از پرداختن به این روایت مشهور کمی درباره واقعه حديث «سدّ الأبواب» بپردازیم
پيامبر اكرم صلی الله علیه و آله بعد از این که به مدینه هجرت کرد اقدام به ساخت مسجدی کرد. مهاجراني كه از مكه به مدينه منوره هجرت می کردند و فاقد مسكن بودند، همين مسجد را خوابگاه خويش قرار دادند. اما پس از مدتي پيامبر صلی الله علیه و آله آنان را از خوابيدن و بيتوته كردن در مسجد بازداشت
مهاجران بعد از این جریان، خانه هايي در اطراف مسجد ساختند ولي هر كدام از آنان، دري به مسجد گشودند
از اين وضعيت، مدت چنداني نگذشته بود كه جبرئيل امين بر رسول خدا صلی الله علیه و آله فرود آمد و به آن حضرت وحي كرد كه خداوند سبحان ميخواهد مسجد پاك و نظيف بماند و رفت و آمد مسلمانان در آن، در حال پاكي و طهارت باشد، بدين جهت تمام درهايي كه به آن گشوده شده است بايد بسته شوند، جز در خانه علي علیهالسلام كه از اين امر استثنا است.
اما سند این حدیث در کتب معروف اهل سنت
پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله در ضمن سخنى فرمود:
سدّوا الأبواب إلّاباب علي؛
تمام درها- جز در خانه على- را ببنديد.(1)
رسول خدا صلى اللَّه عليه وآله به على عليه السلام فرمود:
يا علي! لا يحلّ لأحد أن يجنب في هذا المسجد غيري وغيرك؛
اى على! جز من و تو بر احدى حلال نيست كه در اين مسجد جنب شود.
تِرمذى در ذيل اين حديث مىنويسد: على بن منذر مىگويد كه به ضرار بن صرد گفتم: معناى اين حديث چيست؟
گفت: منظور پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله اين است كه براى كسى جز من و تو حلال نيست كه با حال جنابت به اين مسجد رفت و آمد كند.(2)
حاكم نيشابورى نيز به سند خود اين حديث را نقل كرده است.
وى نقل مىكند كه زيد بن ارقم مىگويد: درِ خانه چند تن از اصحاب رسول خدا صلى اللَّه عليه وآله به مسجد باز مىشد. روزى رسول خدا فرمود:
سدّوا هذه الأبواب إلّاباب علي؛
اين درها- جز درِ خانه على- را ببنديد.
زيد مىگويد: مردم در اين مورد شروع به گفت و گو و اعتراض كردند. رسول خدا صلى اللَّه عليه وآله برخاست و خدا را ستود و بر او ثنا گفت و فرمود:
أمّا بعد، فإنّي امرت بسدّ هذه الأبواب غير باب علي، فقال فيه قائلكم. واللَّه، ما سددت شيئاً ولا فتحته، ولكن امرت بشيء فاتّبعته؛
من به بستن اين درها جز در خانه على امر نمودم، برخى از شما به اين مسئله اعتراض كرديد. به خدا سوگند! من [به رأى خود] نه درى را بستم و نه درى را گشودم؛ بلكه به كارى امر شدم و از آن فرمان پيروى كردم.
حاكم نيشابورى پس از نقل اين حديث مىنويسد: سند اين حديث صحيح است(3)
روزى عمر بن خطّاب اظهار داشت كه به على بن ابى طالب سه ويژگى عطا شد كه اگر يكى از آنها به من عطا مىشد، براى من محبوبتر از همه نعمتهاى دنيوى بود.
گفته شد: اى امير مؤمنان (!) آنها چيستند؟
گفت: ازدواج او با فاطمه دختر رسول خدا صلى اللَّه عليه وآله، سكونت او در مسجد همراه رسول خدا صلى اللَّه عليه وآله- كه هر چه براى آن حضرت در آن مسجد حلال بود براى او نيز حلال بود- و سپردن پرچم در جنگ خيبر به وى.
حاكم نيشابورى پس از نقل اين روايت مىنويسد: سند اين حديث گرچه بخارى و مسلم آن را نياوردهاند صحيح است(4)
پی نوشت ها:
- صحيح تِرمذى: 5/ 410، كتاب مناقب، مناقب على بن ابىطالب عليهما السلام، حديث 3753.
- همان حديث 3748
- المستدرك: 3/ 135، كتاب معرفة الصحابه، ذكر مناقب اميرالمؤمنين على بن ابى طالب عليهما السلام، حديث 4631.
- همان: 3/ 135، حديث 4632