آیا اجماعی بر اولین مسلمان بودن امیر المؤمنین (علیه السلام) در بین علمای اهل سنت وجود دارد؟

پاسخ

بله ، بدون در نظر داشتن روایاتی که در منابع اهل سنت آمده، اگر اقوال علمای بزرگ آنها را بررسی کنیم، به دست می آید که آنها بر نخستین مسلمان بودن امیرمؤمنان علیه السلام اجماع دارند.

۱٫ حاکم نیشابوری (عدم اختلاف تاریخ نویسان در نخستین مسلمان بودن علی )

حاکم نیشابوری می گوید: در میان اصحاب تاریخ اختلافی نیست که در این که امیرمؤمنان علی علیه السلام نخستین مسلمان است.

ولا أعلم خلافا بین أصحاب التواریخ أن علی بن أبی طالب رضی الله عنه أولهم إسلاما

من در میان مورخان مخالفی نمی شنام در این که علی بن ابی طالب اولین مسلمان است.

النیسابوری، أبو عبد الله محمد بن عبد الله الحاکم (متوفای۴۰۵ هـ)، معرفه علوم الحدیث، ج ۱، ص ۲۲، تحقیق: السید معظم حسین، الناشر: دار الکتب العلمیه – بیروت، الطبعه : الثانیه، ۱۳۹۷هـ – ۱۹۷۷م

۲ – ۳٫ سیوطی و ابن حجر هیثمی و نقل اجماع

سیوطی در کتاب «تاریخ الخلفاء»، نیز ادعای اجماع در این باره را نقل کرده است:

وعلی رضی الله عنه أحدالعشره المشهود لهم بالجنه … وهو أول خلیفه من بنی هاشم وأبو السبطین أسلم قدیما بل قال ابن عباس وأنس وزید بن أرقم وسلمان الفارسی وجماعه إنه أول من أسلم ونقل بعضهم الإجماع علیه.

(امیر مؤمنان) علی که خداوند از او راضی باشد، یکی از ده نفری است که به بهشت بشارت داده شده است … او نخستین خلیفه از بنی هاشم و پدر دو نوه رسول خدا (صلی الله علیه وآله) است و از اولین مسلمانانی است که در همان ابتدا اسلام آورد؛ بلکه ابن عباس، انس، زید بن ارقم، سلمان فارسی و گروهی گفته اند که علی نخستین مسلمان بوده است و برخی نقل کرده اند که بر این مطلب اجماع وجود دارد.

السیوطی، جلال الدین أبو الفضل عبد الرحمن بن أبی بکر (متوفای۹۱۱هـ)، تاریخ الخلفاء، ج۱، ص۱۶۶، تحقیق: محمد محی الدین عبد الحمید، ناشر: مطبعه السعاده – مصر، الطبعه: الأولی، ۱۳۷۱هـ – ۱۹۵۲م.

ابن حجر هیثمی نیز شبیه عبارت سیوطی را نقل کرده و می نویسد:

الفصل الأول فی إسلامه وهجرته وغیرهما

أسلم رضی الله عنه وهو ابن عشر سنین وقیل تسع وقیل ثمان وقیل دون ذلک قدیما بل قال ابن عباس وأنس وزید بن أرقم وسلمان الفارسی وجماعه إنه أول من أسلم ونقل بعضهم الإجماع علیه.

الهیثمی، ابوالعباس أحمد بن محمد بن علی ابن حجر (متوفای۹۷۳هـ)، الصواعق المحرقه علی أهل الرفض والضلال والزندقه، ج۲، ص۳۵۱، تحقیق: عبد الرحمن بن عبد الله الترکی – کامل محمد الخراط، ناشر: مؤسسه الرساله – لبنان، الطبعه: الأولی، ۱۴۱۷هـ – ۱۹۹۷م.

بنابر این، در نخستین مسلمان بودن حضرت علی (علیه السلام) بین علمای متقدم اهل سنت اجماع و اتفاق نظر است.

موفق باشید

گروه پاسخ به شبهات

مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)