مقالات

توهین‌ گاتها به پیامبران الهی

فقهای اسلام در گذر زمان، زرتشتیان را تحت عنوان مجوس و زیرمجموعه‌ی اهل کتاب به شمار می‌آوردند. به تعبیری رساتر دین زرتشتی در نگاه فقه اسلامی، یکی از ادیان الهی (ولی دگرگون شده) شمرده می‌گردد و اگر رفتارهای نادرست برخی خلفا و حاکمان اموی و بنی‌العباس را کنار بنهیم، در‌می‌یابیم که حضرت علی (علیه السلام) نیز با زرتشتیان به عنوان اهل کتاب برخورد کرده؛ جان و مال و ناموس آنان را محترم می‌داشت. نامه های ایشان به فرمانداران نواحی مختلف ایران نیز گویای این امر است.[۱] لیکن در طرف مقابل شاهد هستیم که موبدان زرتشتی، بدترین و زشت‌ترین توهین‌ها را به مقام انبیای الهی روا داشته‌اند؛ از انکار پیامبران گرفته تا ناسزاگویی و توهین، مخصوصاً به انبیای ادیان ابراهیمی. بیان و افشای این توهین‌ها در یک مقاله‌ی کوتاه ممکن نیست، لذا در چند بخش نوشته و گفته خواهد شد.

از گاتها آغاز می‌کنیم! کتابی که زرتشتیان ادعا می‌کنند سروده‌های زرتشت است، لیکن در حقیقت این کتاب پر از تحریفات است و ارتباطی با زرتشت ندارد.[۲] به هر صورت این کتاب دربردارنده‌ی توهینی بزرگ به انبیاء الهی از جمله حضرت ابراهیم (ع) و حضرت موسی (ع) و… است. شگفت‌انگیز است، اما در این کتاب آمده است که زرتشت اولین پیامبر (و نخستین آموزگار یکتاپرستی) بود. هات ۴۴ : ۱۱ از گاتهای اوستا به ترجمه‌ی موبد فیروز آذرگشسب،[۳] و ترجمه‌ی دینشاه جی ایرانی [۴]، و هات ۴۶ : ۹ گاتها به ترجمه‌ی موبد رستم شهزادی [۵] گویای این ادعا است. علاوه بر این در هات ۲۸ : ۳ از گاتهای اوستا (به ترجمه موبد فیروزآذرگشسب، موبد رستم شهزادی و موبد دینشاه جی ایرانی) نیز آمده است که پیام زرتشت، آموزه‌ای بود که هیچ کس پیش از او، آن را بیان نکرده بود.[۶] همین گفتار را در ترجمه‌ی هات ۳۱ :۱ گات‌ها نیز می‌بینیم.[۷] و این یعنی پیام زرتشت (که موبدان ادعا می‌کنند همان پیام راستی است) تا قبل از زرتشت از زبان هیچ کس بیان نشده بود! موبد فیروز آذرگشسب نیز تأکید کرده است که زرتشت اولین پیامبر و اولین کسی بود که پیام راستی و یکتاپرستی را به جهانیان معرفی نمود! [۸] موبد کورش نیکنام نیز به صراحت همین گفتار را بیان داشته است.[۹]

روشن شد که بنا بر متن گاتها، زرتشت اولین پیامبر، و نخستین پیام‌آور راستی بود! موبد اردشیرآذرگشسب نیز در ترجمه‌ی خرده اوستا همین مسئله را تکرار کرده است.[۱۰] هرچند این مسئله به خودی خود، نوعی هنجارشکنی و نقض قوانین الهی است. یعنی اگر زرتشت نخستین پیام‌آور راستی بود، پس تکلیف انسان‌های قبل از او چه می‌شود؟ چرا اهورامزدا برای هدایت و نجات آنان کاری نکرد؟ به هر روی جزئیات این ضعفِ اساسی و عمیق را سابقاً اثبات کردیم.[۱۱] گذشته از این سخنان، مگر زرتشت در چه تاریخی می‌زیست؟ پاسخ این است که بنابر متون سنّتی زرتشتی، وی در حدود شش قرن پیش از میلاد (یعنی ۲۶۰۰ سال پیش) و بنا بر بررسی‌های علمی و زبان‌شناسی در حدود ۱۰۰۰-۱۲۰۰ پیش از میلاد (یعنی تقریباً ۳۰۰۰-۳۲۰۰ سال پیش) زندگی می‌کرد.[۱۲] نتیجه چنین می‌شود که از دید گاتها، انسان بزرگی همانند ابراهیم علیه السلام، که بسیار قبل‌تر از زرتشت، یعنی بیش از چهارهزار سال پیش می‌زیست، پیام‌آور راستی نبود! و آموزگار یکتاپرستی نبود! همین عقیده درباره‌ی حضرت موسی (علیه السلام) که حدود ۱۳۰۰ سال پیش از میلاد (یعنی ۳۳۰۰ سال قبل) می‌زیست هم صدق میکند. روشن است که بین ابراهیم و موسی (علیهم السلام) نیز همواره پیامبرانی بوده‌اند، از جمله اسحق و اسماعیل (دو پسر ابراهیم)، یعقوب فرزند اسحق و… که همگی پیش از زرتشت می‌زیسته‌اند، لیکن بنا بر متن گاتها از دایره‌ی «پیام‌آوران راستی» خارج شمرده شده‌اند.

البته این نوع جهان‌بینی در گاتها عادی و کاملاً رایج است. در واقع مفهوم راستی از دید گاتها فقط در شخص زرتشت است نه دیگران! آن چنان که در هات چهل و پنجم، بند سوم آمده است: «می‌خواهم سخن بدارم از آنچه در آغاز این جهان، مزدا اهورای دانا مرا از آن آگاه نمود، کسانی که در میان شما به آیین وی آن چنان که من می‌اندیشم و می‌گویم دل ندهند، در انجام دنیا پشیمان گشته، افسوس خورند».[۱۳] در هات پنجاه و یکم گاتها، بند سیزدهم، ناراستان را تباه، منحرف، نادان و  فرزند دروغ می‌نامد.[۱۴]

پی‌نوشت:

[۱]. بنگرید به مقاله «نامه ها و سخنان حضرت علی (ع) درباره ی مردم ایران»

[۲]. بنگرید به مقاله «حذف بخش عظیمی از گاتها در گذر تاریخ»، «اخراجی های گاتها!»، «زیاده در گاتها …»، «نقدی بر کتابت گاتها ؛ وقتی اهریمن سخنان اهورامزدا را نوشت!»، «گاتها ربطی به زرتشت ندارد …!»، «نقدی بر سخنان موبد خورشیدیان درباره ی اعتبار گاتها» و…

[۳]. موبد فیروز آذرگشسب، گاتها سروده‌های آسمانی زرتشت، انتشارات فروهر، تهران ۱۳۷۹، ص ۷۱

[۴]. گاتها به ترجمه دینشاه جی ایرانی

The Gathas The Hymns of Zarathushtra , 44 : 11 , By Dinshah Ji

[۵]. رستم شهزادی، ترجمه‌ی گاتها، هات ۴۶ : ۹

[۶]. موبد فیروز آذرگشسب، گاتها سروده‌های آسمانی زرتشت، انتشارات فروهر، تهران ۱۳۷۹، ص ۲۸، هات ۲۸ : ۳ ؛ همین گفتار به ترجمه‌ی موبد رستم شهزادی و دینشاه ایرانی و …

[۷]. موبد فیروز آذرگشسب، گاتها سروده‌های آسمانی زرتشت، انتشارات فروهر، تهران ۱۳۷۹، ص ۴۰، هات ۳۱ : ۱ ؛ همین گفتار به ترجمه‌ی موبد رستم شهزادی و دینشاه ایرانی و …

[۸]. موبد فیروز آذرگشسب، گاتها سروده‌های آسمانی زرتشت، انتشارات فروهر، تهران ۱۳۷۹، ص ۵

[۹]. موبد کورش نیکنام، آیین اختیار، اتشارات تیس، تهران ۱۳۸۵، ص ۲

[۱۰]. خرده اوستا، ترجمه موبد اردشیر آذرگشسب، تهران ۱۳۵۴، ص ۱۲۲ و ۴۵

[۱۱]. بنگرید به مقاله «خـِـرَد سوخته …»

[۱۲]. مری بویس، زرتشتیان باورها و آداب دینی آنها، ترجمه ع. بهرامی، انتشارات ققنوس، تهران ۱۳۹۱، ص ۱۷

[۱۳]. ابراهیم پورداود، گاتها کهن‌ترین بخش اوستا، انتشارات اساطیر ۱۳۸۴، ص ۲۰۷ ؛ پروفسرو عباس شوشتری، گاتها سروده های زرتشت، انتشارات فروهر، تهران، ۱۳۷۹ ، ص ۱۴۵-۱۴۴

[۱۴]. پروفسورو عباس شوشتری، همان، ص ۲۰۷-۲۰۸

برچسب ها
نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن