مقالچه
برخی از مدعیان دروغین
برخی از مدعیان دروغین «بابیت» در عصر غیبت
در میان شیعیان، گروهی از همان آغاز غیبت به کذب و افترا، ادعای بابیت و سفارت نمودند که برخی از آنها عبارتند از:
- ابومحمد شریعی؛ وی که از اصحاب امام یازدهم (ع) بود، نخستین شخصی است که «بابیت» را به دروغ مدعی گردید و این مقام را به خود نسبت داد. [بحار۵۱/۳۵۷ ] .
- محمد بن نصیر نمیری؛ مؤسس فرقهی «نصیریه» که پس از ابومحمد شریعی ادعای بابیت نمود و از غلات است و حضرت حجت (عج) او را لعن فرمود، هنگام مرگ زبانش سنگین شد، به گونهای که وقتی پیروانش از او پرسیدند باب بعد از تو کیست؟ او با لکنت گفت: احمد. پیروانش مقصود او را که غرض کدام احمد است، نفهمیدند و به سه فرقه تقسیم شدند: فرقهای گفتند: مقصود او احمد فرزندش است و فرقهی دوم گفتند: احمد بن موسی بن الفرات است و فرقهی سوم به احمد بن ابیالحسین بن بشر گرویدند و هر سهی آنان ادعای بابیت نمودند. [معجم الرجال الحدیث،ابوالقاسم خوئی،۱۷/۳۳۶-۳۳۸ ] .
- حسین بن منصور حلاج، عارف مشهور، از مدعیان بابیت. [بحار۵۱/۳۶۹ ] .
- ابوجعفر، محمد بن علی شلمغانی معروف به ابن ابیالعزاقر از مدعیان بابیت. [ بحار۵۱/۳۷۱] .
- ابوبکر، محمد بن احمد بن عثمان بغدادی، برادرزادهی ابوجعفر محمد بن عثمان بن سعید عمری سفیر دوم حضرت حجت (عج) از مدعیان بابیت. [معجم الجال الحدیث،۱۷/۲۹۷ ] .
- احمد بن هلال کرخی (۱۸۰ – ۲۶۷ ه-.ق) از مدعیان بابیت؛ دربارهی وی گفتهاند: «کان غالیا متهما فی دینه… ورد فیه ذموم عن سیدنا أبیمحمد العسکری». [ همان۲/۳۶۷-۳۷۰] .
- ابودلف مجنون، محمد بن مظفر الکاتب ازدی، صاحب کتاب «اخبار الشعراء» از مدعیان بابیت. [جامع الرواه۲/۲۰۲ ] .
- عبدالله بن میمون القداح در سال ۲۵۱ ه-. ق مدعی نیابت خاصه گردید.
- یحیی بن زکرویه (ذکرویه) درسال ۲۸۱ ه-. ق مدعی نیابت خاصه و باب امام گردید.
- محمد بن سعد شاعر کوفی متوفای سال ۵۴۰ ه-.ق مدعی باب امام گردید.
- احمد بن حسین رازی متوفای سال ۶۷۰ ه-.ق مدعی باب امام گردید.
- سید شرف الدین ابراهیم متوفای سال ۶۶۳ ه-.ق؛ مدعی نیابت خاصه و باب امام گردید. سپس مدعی امامت شد. از شیراز به خراسان رفته، مدتی در خراسان بود و هنگام برگشتن به شیراز داعیهی خود را آشکار کرد. [مدعیان امامت ونبوت،ص۲۶۳-۲۶۴ ] .
- حسین بن علی اصفهانی کاتب متوفای ۸۵۳ ه-.ق صاحب کتاب «ادب المرء».
- علی بن محمد سجستانی بغدادی متفوای سال ۸۶۰ ه-.ق صاحب کتاب «ایقاظ».
- محمد نوربخش، رئیس و مؤسس فرقهی نوربخشیه (۷۹۵ – ۸۹۶ ه-.ق)؛ در سال ۸۲۶ ه-.ق مدعی نیابت و باب امام گردید و سپس مهدویت خود را اعلام نمود.
- سید محمد هندی متوفای سال ۹۸۷ ه-.ق؛ وی که ادیب و شاعر بود، در مشهد میزیست و مدعی بابیت گردید.
- محمد بن فلاح مشعشع رئیس مشعشعین خوزستان که دعوی نیابت خاصه و بابیت نمود. سپس مدعی مهدویت شد و در سال ۸۴۱ ه-.ق دعوت خود را آشکار نمود. وی سالها در خوزستان حکومت نمود تا آن که در سال ۸۷۰ ه-.ق وفات یافت. [تاریخ پانصدساله خوزستان،کسروی،ص۲۳به بعد ] .
- عباس فاطمی؛ در اواخر قرن هفتم میزیسته ادعای بابیت خاصه و مهدویت نمود. وی دارای پیروانی بوده و دولتی تشکیل داد و شهر فاس را تصرف نمود و در پایان کار به مکر و حیله به قتل رسید و دولت وی منقرض گشت. [ مدعیان نبوت ومهدویت،۲۶۵] .
- درویش رضا قزوینی؛ متوفای ۱۰۴۱ ه-.ق مدعی بابیت بود و در عصر شاه صفی صفوی خروج کرد. وی از طایفهی مانلو است و در زی درویشان و قلندران به سیاحت پرداخت. سپس به مقام ریاست و رهبری رسید. [همان۲۷۶ ] .
- شیخ مهدی مشهدی متوفای ۱۲۹۱ ه-.ق دارای تألیفاتی چون الاسرار و الملاحم مدعی بابیت گردید.
- سید علی مشهدی بزاز که در زمان سلطنت سلطان سلیمان صفوی میزیسته مدعی بابیت گردید.
- محمد فاسی مغربی متوفای ۱۰۹۵ ه-.ق صاحب کتاب سبیل الاولیاء مدعی بابیت گردید.
- میرزا محمد هروی؛ مدتی در هندوستان بود و تألیفهایی دارد که نظم کلمات قصار حضرت امیرمؤمنان (ع) از آن جمله است. وی در زمان فتحعلی شاه قاجار پس از آن که مدعی بابیت گردید، به قتل رسید.
- محمد بن عبدالله حسان المهدی، پس از تحصیل در علوم دینی به حج رفت و از مکه به صومال بازگشت و از مدعیان اصلاح بود و در سال ۱۸۹۹ میلادی خود را باب و سپس مهدی موعود اعلان نمود. وی مؤسس فرقهی صالحیه است.
- محمد احمد بن عبدالله سودانی (۱۸۴۳ – ۱۸۸۵ م) از خاندان سادات حسینی، پس از تکمیل علوم دینی به حج رفت و در بازگشت از مکهی مکرمه خود را باب امام سپس مهدی موعود اعلام نمود و تمام قبایل کردخان و دارخور و بحر الغزال و سودان شرقی با وی بیعت کردند او به جنگ با انگلیسیها که سودان را تصرف کرده بودند پرداخت و خرطوم پایتخت سودان را فتح نمود و در ام درمان وفات یافت. [دائره المعارف تشیع ج۳/ص ۳-۴] .
علاوه بر این عدهای که اسامی آنان ذکر شد، هر از چند گاهی، افرادی به دروغ ادعای بابیت میکنند. در قرن سیزدهم هجری آن که در این ارتباط گروهی را به انحراف کشانید، سید علی محمد شیرازی بود که فرقهی ضالهی بابیه را بنا نهاد و تفصیل ماجرای وی در همین مجله آمده است. در سالهای اخیر، برخی دیگر از این موضوع سوء استفاده کرده و به دروغ ادعاهایی را مطرح کردند، ولی مورد قبول دیگران قرار نگرفتهاند.
